Cente zonder rente

Que?
Dat dachten wij ook toen we dit voor de eerste keer hoorden. Hoezo? Rente is toch een vast onderdeel van ons financieel systeem? En dat klopt. Sedert enkele Groten Der Aarde het idee van rente lang geleden hebben uitgevonden en dat op financiën hebben toegepast wel. En ja, sedert die "toevoeging" wordt "de gewone burger" er enkel maar armer van.

Even iets om bij na te denken: Het is de overheid die over geld beslist. Het is de overheid die eventueel de opdracht geeft om geld bij te drukken. En ja, ook de overheid leent geld. Vraag: Waarom betaalt die overheid rente over iets waar ze zelf controle over heeft? Of heeft ze die controle niet? Is het geldsysteem dan in handen van privé ondernemingen? En het geld zélf ook? Of is die vraag een brug te ver?

Waardevast?

Het begrip inflatie kennen we allemaal. Zelfs De Strangers hebben er in 1974 al een nummer aan gewijd. Geniet even van die gouwe ouwe in 't Antwerps.

Nu, op het risico af deze post saai te maken, toch deze vraag: waarom zijn de dingen niet waardevast? mmm, dat zijn ze eigenlijk wél, maar omdat de waarde van veel dingen uitgedrukt wordt in een equivalent van centen en die centen niet waardevast zijn, stijgen de prijzen.

Ow, hoe meer je hier van weet hoe meer vragen er kunnen gesteld worden. Want uit het vorige antwoord komt logischerwijze de vraag waarom "het geld" dan niet waardevast is. Ah ja, eenvoudig, omdat diegene die het geld beheren dat beslist hebben, ze willen winst maken. En neen, de overheid beheert het geld niet. Dus iémand maakt winst op kap van de burger.

Wacht eens even... dus "geld" is in handen van "de privé"? Yep. Ooit gehoord van de Nationale Bank van België of de ECB, Europese Centrale Bank? Wij ook. En ja, net zoals velen dacht ik dat dat van de overheid was. Fout. Dat is een privé onderneming. We herhalen, "het geld" is in handen van "de privé".

Euh... en op dat geld betalen wij (en dus de overheid ook) rente. Dat heeft een sinister effect, even dit voorbeeld om dat duidelijk te maken: Je koopt een brood bij de bakker. Dat door jou "verdiende" geld gaat maar voor een heel klein deel naar het "maken" van dat brood door de bakker. Het grootste deel ervan gaat naar (a) BTW, (b) belasting op arbeid, (c) de rente op de leningen van de bak- en andere machines van de bakker, (d) de rente op de leningen van de tractoren van de boer en de machines van de molenaar, (e) de gecumuleerde rentebetalingen op de hypotheken op de infrastructuur van al deze personen (werk- en woonhuizen, ...), transporteurs, en ga zo maar door.

Slimme gasten zoals wijlen Erik Geenen hebben uitgerekend dat er in de prijs van de producten die je als klant koopt tot wel 40% zit aan gecumuleerde rente. Besef even dat dit (kort door de bocht weliswaar) het volgende betekent: Als je rente uit de wereld zou bannen alles dus instant 40% goedkoper zou worden....

Slik. De verdere vraagstelling en antwoorden erop laten we even over aan jouw kundig opzoekwerk. Gebruik je fantasie om daarbij voldoende kritische vragen te stellen (en verder te zoeken dan VRT en VTM als bronnen). En neem alvast iets preventief tegen de hoofdpijn in.

Maar er is toch goed nieuws.

Eindelijk, deze post begon wat donkere kantjes te krijgen. Er is inderdaad goed nieuws. In die zin dat nogal wat financiële experten goed beseffen dat het huidige financiële systeem al een hele tijd op omvallen staat en er dus koortsachtig gewerkt wordt aan alternatieven. Je hebt vast al gehoord over alternatieve munten. Geen toeval dat overheden heel argwanend tegen de zogenaamde bitcoins aankijken (geen controle). Maar er is meer dan dat. Experts beseffen dat een alternatieve munt enkel kans van lange termijn slagen heeft als die minstens voldoet aan vijf criteria: (1) veilig, (2) inwisselbaar, (3) renteloos, (4) lokaal en (5) waardevast. Naast "bruikbaar", wat evident is.

De alternatieven op dit vlak zijn legio, maar niet allemaal even succesvol op die vijf eisen. Je hebt misschien al eens gehoord van "sterretjes" of "zonnetjes", die een eenvoudige vorm zijn van een lokaal alternatief uitwisselings- of ruilsysteem. Niet echt ons ding. In het Antwerpse is er de Carolus (waar Society4.0 gepoogd heeft die een breder draagvlak te geven), in Friesland is er wel de (zeer) succesvolle Friske Euro, die breed gebruikt wordt en zo (digitale) contanten binnen de lokale economie houdt.

En laat net dat laatste (geld in de lokale economie houden) een erg belangrijke factor zijn voor het creëren van welvaart. Elke euro die je uitgeeft aan een bedrijf in India of China of Verwegistan komt de facto niet meer terug naar onze economie, wordt hier niet meer uitgegeven en zorgt dus voor verarming. Elke spaarcent die naar het buitenland verkast wordt, is een injectie in die buitenlandse economie, niet in de onze, integendeel. En dat fenomeen ga je tegen met lokale munten. De roep van de zelfstandigen om lokaal te kopen in plaats van online is heel terecht.

Wel, ook op dat vlak is er goed nieuws. Sedert kort is er de URA. Gecreëerd door UPF, United People Foundation. Een waardevaste, veilige, renteloze munt, waarmee je uitwisselingen kan doen (handel drijven) met iedereen die URA's heeft. Nog niet heel bekend en wijdverspreid, maar wél gestaag groeiend.

Vraag jezelf eens af waarom geen enkele main stream journalist (zelf niet die van De Tijd of het Financieel Dagblad) ooit al eens de vraag gesteld heeft aan een minister van financiën wanneer die de rente wil afschaffen.

De beste cente zijn zonder rente....

warme groet,

PrepTalk
Wouter en Mepi